Türk Devletleri Parlamentoları Dışişleri Komisyonları Toplantısı, Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da yapıldı. TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay, “Türk jeopolitiği bir gerçektir. Bugün bunu özellikle buradan bir kez daha ifade edelim. Ortak alfabe kabul edilmiş durumdadır. Ümit ediyoruz ki çok yakın bir zamanda tercümanlara da ihtiyacımız olmadan kendi aramızda doğrudan iletişim sağlayabilecek konuma geleceğiz” dedi.
Türk Devletleri Parlamentoları Dışişleri Komisyonları Toplantısı, Beşiktaş’ta bir otelde Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay’ın ev sahipliğinde gerçekleştirildi. Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve KKTC’den komisyon başkanlarının katıldığı toplantıda, büyükelçiler, milletvekilleri ve Türk dünyasından birçok kuruluşun temsilcisi de hazır bulundu. İki oturumu basına kapalı olarak gerçekleştirilen toplantıda, Rusya- Ukrayna savaşı, Filistin ve Suriye’de yaşanan son gelişmeler başta olmak üzere küresel ve bölgesel konular ile Türk dünyasında atılacak iş birliği adımları ile izlenecek yol haritası ele alındı.
“İş birliği anlaşmaları öncelikli olarak dışişleri ve parlamentolardan geçecek”
Toplantının ardından bir açıklama yapan TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay, bugünkü toplantının en net kararları arasında Türk devletlerinin kendi aralarındaki iş birliğini geliştirmenin olduğunu vurguladı. Oktay, “Türk dünyasında iş birliğine yönelik uluslararası anlaşmaların dışişleri komisyonlarımızdan ve parlamentolarımızdan öncelikli olarak geçirilmesi yönünde fikir birliğine varmış durumdayız. Bu yöndeki politikamız parlamentolardan öncelikli anlaşmaların geçirilmesi politikamızla Türk dünyasında işbirliğini geliştirmeye yönelik gerek ikili, gerek çok taraflı olarak imzalanan uluslararası metinlerin hızla yürürlüğe girmesi mümkün olacaktır. Buna ilave olarak toplantımızda kurumsal düzeyde atabileceğimiz adımlar arasında diğer uluslararası örgütlerde ne tür işbirlikleri yapılabileceği konularını da ele aldık” diye konuştu.
“Yeni iş birliği alanları belirlemek için eylül ayında Kırgızistan’dayız”
Alınan kararları ve izlenecek yol haritalarını çeşitlendirmek için çalışmalarına devam edeceklerini belirten Oktay, bu kapsamda sık sık toplantılar gerçekleştirebileceklerinin altını çizdi. Oktay, “Bundan sonraki toplantımızı da yine bu çerçevede aldığımız kararlar neticesinde, yaptığımız faaliyetleri de yine değerlendirmek ve yeni kararları almak, yeni iş birliği alanları belirlemek üzere bu yılın eylül ayının başında Kırgızistan’da gerçekleştirme yönünde bir karar almış durumdayız” dedi.
“Filistin’de kalıcı ateşkesin tüm aşamaları ile uygulanmasının önemini vurguladık”
Oktay, “Çatışmaların, savaşların, ekonomik, insani ve çevresel çok boyutlu sınamaların hepimizi derinden etkilediği bir dönemden geçiyoruz. Bugünkü toplantımızda bölgesel konular içerisinde Kafkasya’daki durumu, Kıbrıs meselesini, Ukrayna-Rusya savaşını, Suriye’deki son gelişmeleri ve Filistin’deki son durumu ele alma fırsatı bulduk. Bu vesileyle Türkiye tarafı olarak Filistin halkının öz vatanından sürülmesine yönelik tehlikeli söylemlerin uluslararası hukuka aykırı olduğunu ve hiçbir şekilde kabul edilemeyeceğini net bir şekilde ortaya koyduk. Filistin’de 100 yılı aşkın süredir devam eden zulmün, işgalin ve şiddetin son bulmasını ve sorunun kalıcı bir şekilde çözümü yolunda varılan ateşkes anlaşmasının tüm aşamaları ile uygulanmasının önemini vurguladık” dedi.
” Şam’daki yönetimin istikrarı için Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması gerekir”
Fuat Oktay, Suriye’de devrilen Esad rejiminin ardından kurulan Şam’daki yeni yönetime destek verilmesi ve ülkeye yönelik ambargoların kaldırılması gerektiğinin altını çizdi. Oktay, “Ülkede barış ve istikrar sağlayacak kapasiteye ulaşması gerekir. Bunun için uluslararası toplumun desteği ve angajmanın Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılması gerekir. Suriye’de ulusal uzlaşı sağlanması da sürdürülebilir istikrar için elzem olan bir diğer husustur. Yeni yönetim tarafından yapılan açıklamalarda belirtildiği üzere bu ulusal uzlaşının tek bir egemenlik çatısı altında ve tüm ülke topraklarını kapsayacak şekilde gerçekleştirilmesi zaruridir. Bu bakımdan Suriye’nin tüm bileşenleri, ülkenin siyasi birliği ve toprak bütünlüğü temelinde anayasal vatandaşlık ilkesi altında yeni Suriye’de yerlerini bulmalıdır” diye konuştu.
“Teknolojik gelişmeler kültürel değerleri korumak şartıyla desteklenecek”
Oktay, Türk devletleri olarak başta yapay zeka olmak üzere çağın gerektirdiği her türlü teknolojik gelişmelere destek vereceklerini ancak bunu zengin Türk külltürünü tahrip etmeden yapacaklarını kaydetti. Oktay, “Çığır açan teknolojilerin geliştirilmesi ve uygulanmasının yönetimine dair uluslararası platformlarda hükümetlerimizin ve Türk dünyasının kültürel değerlerini koruyacak şekilde etkin rol oynanması için teşvik edilmesi hususunda mutabık kaldık” dedi.
“Çok yakında tercümanlara da ihtiyacımız olmadan kendi aramızda iletişim kurabileceğiz”
Türk devletleri parlamentolarının önemine ve evrenselliğine dikkat çeken Fuat Oktay, yakın zamanda sadece Türk devletleri arasında kullanılabilecek bir alfabe oluşturacaklarının müjdesini verdi. Oktay, “Türk jeopolitiği bir gerçektir. Bugün bunu özellikle buradan bir kez daha ifade edelim. Ortak alfabe kabul edilmiş durumdadır. Ümit ediyoruz ki çok yakın bir zamanda tercümanlara da ihtiyacımız olmadan kendi aramızda doğrudan iletişim sağlayabilecek konuma geleceğiz. Ortak dil, ortak kültür, gelenekler, eğitim, ekonomi ve dijital alanda çalışmalar ve gençlikle ilgili, bütün yaş gruplarıyla alakalı kültürel alandaki çalışmalar tüm hızıyla devam edecektir” diye konuştu. – İSTANBUL
