“Kadir” kelimesi, sözlükte “gücü yetmek, ölçü ile yapmak, planlamak, kıymetini bilmek, rızkını daraltmak” gibi anlamlara gelir. Bu kelime, kudret kökünden türetilmiş bir sıfattır ve genel anlamıyla “her şeye gücü yeten” anlamına gelir. Kudret kavramı Kur’an-ı Kerim’de 103 farklı yerde Allah’a atfedilmiştir ve bunların yetmiş dördü isim, yirmi dokuzu ise fiil şeklindedir. İsim olarak kullanılan kavramlar genellikle “güç yetirmek, ölçülü ve planlı yaratıp düzenlemek” anlamına gelirken, fiil şeklindeki kavramlar sözlük anlamlarında kullanılmıştır. “Kādir” ismi yedi ayette tekil, beş ayette ise tazim ifade etmek üzere çoğul şeklinde Allah’a atfedilmiştir. Bu isimlerden başka, doksan dokuz isim listesinde bulunmayan “kadîr” ismi kırk beş ayette, “muktedir” ismi ise dört ayette Allah’ı nitelendirmektedir.
Kadir Gecesi Nedir?
Kadir ismi, doksan dokuz isimden oluşan rivayetlerde bahsedilmekte ve bazı hadis metinlerinde Allah’a atfedilmektedir. Kadir ismi, kadire göre daha vurgulu bir anlama sahiptir. Kur’an’da “kādir” ismi insanlara da atfedilirken, “kadîr” ismi sadece Allah’ı nitelendirir. Kadir ismi, ilahi kudreti ifade ederken, kadîr ismi ise geniş bir alanı kapsayarak “her şeye muktedir olan” anlamını taşır. Kadir, doksan dokuz isim arasında yer alan kavî ve muktedir isimleriyle benzerlik gösterirken, aynı zamanda “iradesini her durumda yürüten” anlamındaki cebbâr, “yenilmeyen, yegâne galip” anlamındaki azîz ve “yenilmeyen, yegane kudret ve tasarruf sahibi” anlamındaki kahhâr isimleriyle de benzerlikler taşır.
